Met verwondering zie ik hoeveel vrouwen zichzelf wegcijferen. Ze hebben vooral moeite met nee zeggen tegen anderen. Mannen ook trouwens. Herkenbaar? Als jij niet in die valkuil trapt, dan zie je het wel bij collega’s gebeuren, bij medewerkers en of je vriendenkring.
Behalve moeite met nee zeggen hebben veel mensen het gevoel dat ze zichzelf moeten bewijzen. Of ze nemen te weinig tijd voor zichzelf omdat ze zo hard werken. En dan dat schuldgevoel dat op de loer ligt en de eeuwige twijfel?!
Zelf heb ik er jaren mee geworsteld. Altijd voor anderen klaarstaan, hard werken, druk voelen om te presteren en mezelf te bewijzen, vooral tegenover… mezelf. En dat is zo vermoeiend.
NB: Dacht je dat alleen vrouwen hier mee worstelen, dan heb je het mis. Ook bij mannen kom ik het regelmatig tegen, alleen spreken mannen zich er minder snel over uit.
Een prachtige maar niet zo effectieve kwaliteit
Vooral vrouwen van 40-45 jaar zie ik hiermee worstelen. Ze krijgen behoefte aan ruimte voor hun eigen ontwikkeling na jaren van zorgen voor kinderen en tegelijk werken aan hun carrière. De behoefte om tijd te maken voor zichzelf wurmt zich omhoog. Maar ja, hoe moet het dan met…? Vul maar in: partner, kinderen, baan, mantelzorgtaken, huishouden.
Kan ik dat wel maken?
Veel vrouwen zijn bijzonder loyaal aan anderen, en dat is natuurlijk een prachtige kwaliteit. Je staat onder vriend én vijand bekend als iemand op wie anderen kunnen bouwen. Je hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Maar dat anderen altijd op je kunnen rekenen, blijkt voor jezelf niet altijd even effectief.
Zijn vrouwen loyaler dan mannen?
Ik vroeg me af of vrouwen loyaler zijn dan mannen, maar uit onderzoek blijkt dat dit niet altijd opgaat. Volgens Melnyk, Van Osselaer en Bijmolt hangt de mate van trouw af van ‘het object van loyaliteit’. Zo blijken vrouwelijke consumenten loyaler te zijn aan individuele medewerkers. Terwijl mannelijke consumenten loyaler zijn aan groepen en bedrijven.
Wat voor consumenten geldt, zal niet veel anders zijn voor werknemers en managers, stel ik me zo voor. Dus je kan voorzichtig stellen dat vrouwen zich hechten aan collega’s en dat de loyaliteit van mannen vooral bij ‘het team’ of ‘het bedrijf’ ligt.
Geen vuur, wel verwarring
Neem bijvoorbeeld Jeroen* (44). Hij werkt al ruim 20 jaar voor dezelfde werkgever, tegenwoordig als teamcoördinator en beleidsadviseur voor de directie. De verwachting van de directie is dat hij zich klaarmaakt voor de volgende stap in zijn carrière. En dat zou dan een functie zijn, een treetje hoger op de hiërarchische ladder.
Jeroen zelf is eerlijk gezegd moe van het moeten voldoen aan alle verwachtingen van anderen. Hij mist het vuur, hij voelt geen passie.
Die passie voelde hij wel als voetbaltrainer, maar die hobby heeft hij opgegeven omdat die niet te combineren viel met forenzen. Maar dat vuur, die passie, voelt hij als hij erover praat. En niet in de politiek-bestuurlijke arena waarin hij dagelijks opereert.
Hij is goed in wat hij doet. Jeroen vertelt: “Ik krijg dikwijls complimenten dat ik vakinhoudelijk sterk ben en persoonlijk betrokken. Ik maak altijd tijd voor collega’s en ben een steun voor mijn eenheidsmanager.” Mensen zien hem steeds verder groeien in die rol. Dat maakt het ook zo verwarrend, want hij ziet het zelf heel anders.
De vraag die Jeroen hoofdbrekens bezorgt, is: waarom ben ik zo hard voor mijzelf als anderen tevreden zijn? Ook mist hij een gevoel voor richting. Waar naartoe ben ik onderweg? Wat wil ik bijdragen aan deze organisatie en aan de maatschappij? Waar wil ik voor gaan? “Die eeuwige twijfel, daar word ik zooo moe van,” verzuchtte hij tijdens het intakegesprek enkele maanden geleden.
Vertrouwen om zijn hart te volgen
Jeroen kwam bij mij voor meer inzicht in zijn gedachten en om die richting helder te krijgen. De eerste opluchting voelde hij toen we de uitkomsten van de scans bespraken die hij had gemaakt om inzicht te krijgen in zijn karakterstijlen en werkmotivatie. Nu begrijpt hij waarom hij helemaal niet de ambitie heeft om zijn carrière voort te zetten als manager.
Deze rapporten gaven Jeroen het vertrouwen om zijn hart te volgen en een streep eronder te zetten. Je baan opzeggen als je halverwege de veertig bent. Is dat wel verstandig, vragen mensen aan hem. Eerder zou Jeroen die mensen gelijk hebben gegeven en door zijn gegaan op de ingeslagen weg. Maar nu is het meer: feel the fear and do it anyway.
Is dat spannend? Jazeker! Gaat dat van de een op andere dag vlekkeloos? Nee! Maar de drive is er. Jeroen is wakkergeschud. Hij wil niet langer afhankelijk zijn van de richting die anderen voor hem kiezen én van zijn eigen beperkende overtuigingen. Werken mag hij nog lang genoeg. Bovendien heeft hij volop energie en ideeën heeft om zijn bijdrage ook echt waardevol te laten zijn.
Dichterbij zichzelf en bij huis
Jeroen wil graag weer in zijn eigen woonplaats werken, op de fiets naar zijn werk kunnen en met het avondeten thuis zijn.
Uit onderzoek blijkt dat we vaak de voordelen van een nieuwe baan en werkplek overschatten en de nadelen onderschatten, zoals de emotionele en fysieke belasting van het reizen. Ben Tiggelaar heeft daar een mooie column over geschreven (NRC, 15 maart 2019).
Wie langer forenst, blijkt meestal minder tevreden over zijn gezondheid, zijn vrije tijd en zijn leven als geheel. Forenzen melden meer stressklachten, variërend van een hogere bloeddruk tot slechtere cognitieve prestaties. – Ben Tiggelaar
Het blijkt dat de ideale reistijd van en naar je werk ongeveer een kwartier is. Jeroen is intussen in gesprek met een bedrijf op twintig minuten fietsafstand. Nu zit hij nog elke ochtend en avond vijfkwartier in de auto. Die tijd die Jeroen daarmee kan terugwinnen, wil hij weer steken in zijn grote hobby en passie: voetbal. Hij heeft al contact gelegd met een club in zijn woonplaats waar binnenkort een plaats als trainer vrijkomt.
Het blijft nog even spannend voor Jeroen, maar de opluchting dat hij weer richting in zijn leven geeft, is groot. En dat die richting zo blijkt te passen bij wie hij is en wat hij écht wil, heeft hem verwonderd. Hij was het bijna normaal gaan vinden dat het leven je in een bepaalde richting duwt.
Ook ik heb ervaren hoeveel meer rust ik in mijn leven en werk heb sinds ik trouw durf te zijn aan mezelf. Misschien zijn dat wel de factoren waar het om draait: inzicht in waarom je doet je wat je doet en durf. En hoe mooi is het dat dat inzicht je vaak de moed geeft om knopen door te hakken.
Wil jij jouw motivatie ook onderzoeken? Weet je eigenlijk wel welk pad je wilt inslaan maar mis je de moed om het ook echt te doen? Neem dan contact met me op. Ik denk graag met je mee!
*De naam van Jeroen is om privacyredenen gefingeerd.