Loyaal zijn aan jezelf, wat levert dat op?

Een verhaal over loyaal zijn aan jezelf en inzicht krijgen in waarom je doet wat je doet en moed hebben om het te doen

Met verwondering zie ik hoeveel vrouwen zichzelf wegcijferen. Ze hebben vooral moeite met nee zeggen tegen anderen. Mannen ook trouwens. Herkenbaar? Als jij niet in die valkuil trapt, dan zie je het wel bij collega’s gebeuren, bij medewerkers en of je vriendenkring.

Behalve moeite met nee zeggen hebben veel mensen het gevoel dat ze zichzelf moeten bewijzen. Of ze nemen te weinig tijd voor zichzelf omdat ze zo hard werken. En dan dat schuldgevoel dat op de loer ligt en de eeuwige twijfel?!

Zelf heb ik er jaren mee geworsteld. Altijd voor anderen klaarstaan, hard werken, druk voelen om te presteren en mezelf te bewijzen, vooral tegenover… mezelf. En dat is zo vermoeiend.

NB: Dacht je dat alleen vrouwen hier mee worstelen, dan heb je het mis. Ook bij mannen kom ik het regelmatig tegen, alleen spreken mannen zich er minder snel over uit.

Een prachtige maar niet zo effectieve kwaliteit

Vooral vrouwen van 40-45 jaar zie ik hiermee worstelen. Ze krijgen behoefte aan ruimte voor hun eigen ontwikkeling na jaren van zorgen voor kinderen en tegelijk werken aan hun carrière. De behoefte om tijd te maken voor zichzelf wurmt zich omhoog. Maar ja, hoe moet het dan met…? Vul maar in: partner, kinderen, baan, mantelzorgtaken, huishouden.

Kan ik dat wel maken?

Veel vrouwen zijn bijzonder loyaal aan anderen, en dat is natuurlijk een prachtige kwaliteit. Je staat onder vriend én vijand bekend als iemand op wie anderen kunnen bouwen. Je hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Maar dat anderen altijd op je kunnen rekenen, blijkt voor jezelf niet altijd even effectief.

Zijn vrouwen loyaler dan mannen?

Ik vroeg me af of vrouwen loyaler zijn dan mannen, maar uit onderzoek blijkt dat dit niet altijd opgaat. Volgens Melnyk, Van Osselaer en Bijmolt hangt de mate van trouw af van ‘het object van loyaliteit’. Zo blijken vrouwelijke consumenten loyaler te zijn aan individuele medewerkers. Terwijl mannelijke consumenten loyaler zijn aan groepen en bedrijven.

Wat voor consumenten geldt, zal niet veel anders zijn voor werknemers en managers, stel ik me zo voor. Dus je kan voorzichtig stellen dat vrouwen zich hechten aan collega’s en dat de loyaliteit van mannen vooral bij ‘het team’ of ‘het bedrijf’ ligt.

Geen vuur, wel verwarring

Neem bijvoorbeeld Jeroen* (44). Hij werkt al ruim 20 jaar voor dezelfde werkgever, tegenwoordig als teamcoördinator en beleidsadviseur voor de directie. De verwachting van de directie is dat hij zich klaarmaakt voor de volgende stap in zijn carrière. En dat zou dan een functie zijn, een treetje hoger op de hiërarchische ladder.

Jeroen zelf is eerlijk gezegd moe van het moeten voldoen aan alle verwachtingen van anderen. Hij mist het vuur, hij voelt geen passie.

Die passie voelde hij wel als voetbaltrainer, maar die hobby heeft hij opgegeven omdat die niet te combineren viel met forenzen. Maar dat vuur, die passie, voelt hij als hij erover praat. En niet in de politiek-bestuurlijke arena waarin hij dagelijks opereert.

Hij is goed in wat hij doet. Jeroen vertelt: “Ik krijg dikwijls complimenten dat ik vakinhoudelijk sterk ben en persoonlijk betrokken. Ik maak altijd tijd voor collega’s en ben een steun voor mijn eenheidsmanager.” Mensen zien hem steeds verder groeien in die rol. Dat maakt het ook zo verwarrend, want hij ziet het zelf heel anders.

De vraag die Jeroen hoofdbrekens bezorgt, is: waarom ben ik zo hard voor mijzelf als anderen tevreden zijn? Ook mist hij een gevoel voor richting. Waar naartoe ben ik onderweg? Wat wil ik bijdragen aan deze organisatie en aan de maatschappij? Waar wil ik voor gaan? “Die eeuwige twijfel, daar word ik zooo moe van,” verzuchtte hij tijdens het intakegesprek enkele maanden geleden.

Vertrouwen om zijn hart te volgen

Jeroen kwam bij mij voor meer inzicht in zijn gedachten en om die richting helder te krijgen. De eerste opluchting voelde hij toen we de uitkomsten van de scans bespraken die hij had gemaakt om inzicht te krijgen in zijn karakterstijlen en werkmotivatie. Nu begrijpt hij waarom hij helemaal niet de ambitie heeft om zijn carrière voort te zetten als manager.

Deze rapporten gaven Jeroen het vertrouwen om zijn hart te volgen en een streep eronder te zetten. Je baan opzeggen als je halverwege de veertig bent. Is dat wel verstandig, vragen mensen aan hem. Eerder zou Jeroen die mensen gelijk hebben gegeven en door zijn gegaan op de ingeslagen weg. Maar nu is het meer: feel the fear and do it anyway.

Is dat spannend? Jazeker! Gaat dat van de een op andere dag vlekkeloos? Nee! Maar de drive is er. Jeroen is wakkergeschud. Hij wil niet langer afhankelijk zijn van de richting die anderen voor hem kiezen én van zijn eigen beperkende overtuigingen. Werken mag hij nog lang genoeg. Bovendien heeft hij volop energie en ideeën heeft om zijn bijdrage ook echt waardevol te laten zijn.

Dichterbij zichzelf en bij huis

Jeroen wil graag weer in zijn eigen woonplaats werken, op de fiets naar zijn werk kunnen en met het avondeten thuis zijn.

Uit onderzoek blijkt dat we vaak de voordelen van een nieuwe baan en werkplek overschatten en de nadelen onderschatten, zoals de emotionele en fysieke belasting van het reizen. Ben Tiggelaar heeft daar een mooie column over geschreven (NRC, 15 maart 2019).

Wie langer forenst, blijkt meestal minder tevreden over zijn gezondheid, zijn vrije tijd en zijn leven als geheel. Forenzen melden meer stressklachten, variërend van een hogere bloeddruk tot slechtere cognitieve prestaties. – Ben Tiggelaar

Het blijkt dat de ideale reistijd van en naar je werk ongeveer een kwartier is. Jeroen is intussen in gesprek met een bedrijf op twintig minuten fietsafstand. Nu zit hij nog elke ochtend en avond vijfkwartier in de auto. Die tijd die Jeroen daarmee kan terugwinnen, wil hij weer steken in zijn grote hobby en passie: voetbal. Hij heeft al contact gelegd met een club in zijn woonplaats waar binnenkort een plaats als trainer vrijkomt.

Het blijft nog even spannend voor Jeroen, maar de opluchting dat hij weer richting in zijn leven geeft, is groot. En dat die richting zo blijkt te passen bij wie hij is en wat hij écht wil, heeft hem verwonderd. Hij was het bijna normaal gaan vinden dat het leven je in een bepaalde richting duwt.

Ook ik heb ervaren hoeveel meer rust ik in mijn leven en werk heb sinds ik trouw durf te zijn aan mezelf. Misschien zijn dat wel de factoren waar het om draait: inzicht in waarom je doet je wat je doet en durf. En hoe mooi is het dat dat inzicht je vaak de moed geeft om knopen door te hakken.

Wil jij jouw motivatie ook onderzoeken? Weet je eigenlijk wel welk pad je wilt inslaan maar mis je de moed om het ook echt te doen? Neem dan contact met me op. Ik denk graag met je mee!

*De naam van Jeroen is om privacyredenen gefingeerd.

Laat je karakter vóór je werken in plaats van tégen je…

Inzicht je karakterstijlen via de karakterscan van Irene van Gameren

Je karakter geeft richting aan wie je bent. Het is die unieke combinatie van overlevingsmechanismen en karakterstijlen die we inzetten in verschillende soorten situaties. Zo gedraag je je thuis anders dan op je werk.

Mijn ouders noemden mij vaak ‘nieuwsgierig Aagje’. Ik wilde altijd weten waarom iemand iets deed óf juist niet deed. Dikwijls kreeg ik dan te horen: ‘Dat gaat jouw helemaal niets aan’. En dat voedde mijn nieuwsgierigheid uiteraard nog meer.

Het menselijke gedrag maakt mij nieuwsgierig: waarom doen mensen wat ze doen? Hoe kan het toch dat we onszelf regelmatig saboteren?

Vragen die in mij opkomen, zijn bijvoorbeeld:

  • Hoe komt het dat sommige mensen het gevoel hebben dat ze nooit genoeg hebben?
  • Waarom lukt het mensen soms niet om zich aan hun grenzen te houden?
  • Waarom maken sommige mensen een drama van alles?
  • Hoe komt het dat sommige mensen voortdurend ‘een kort lontje’ lijken te hebben?

Oké, laat ik eerlijk zijn, ik kan ook mijn hoofd wel eens breken over mijn eigen gedrag. Dan denk ik: ‘Waarom ben ik weer nèt te laat vertrokken?’ Of: ‘Dat had ik toch veel steviger moeten zeggen, nu draai ik weer om de hete brij heen.’ Of ik sputter: ‘Kom op Irene, kies gewoon, stop met twijfelen, je kunt het altijd nog veranderen.’

Op dagen dat ik het druk heb of moe ben, buitelen de gedachten soms over elkaar heen. Dan ben ik niet op m’n best en werk ik mezelf letterlijk tegen. Want door dat inwendige gesputter kan ik me moeilijker concentreren. Ik ben minder productief en dan heb ik nóg een reden erbij om niet tevreden te zijn;-).

Het karakter wordt helder en zichtbaar bij stress

Je karakter is een uniek samenspel van je belangrijkste eigenschappen, opvattingen, gedachten, gedragspatronen en zelfs lichamelijke kenmerken. Samen maken ze jou tot wie je bent, wat je denkt en wat je doet.

Je karakter is niet wie je bent, maar wat je doet.
Yvette Hooites Meursing

Daarmee is je karakter een bepalende factor voor het leven dat je leidt. Je karakter is namelijk van invloed op bijna alles wat je doet: van je leefstijl, slaapritme en stresspatroon tot en met de manier waarop je met leiderschap, relaties en zelfs je financiën omgaat.

Als je je karakter kent, is het veel makkelijker om te achterhalen waarom je doet wat je doet. En dat is cruciaal als je aan jezelf of je organisatie wilt werken.

‘Elk nadeel heb z’n voordeel’ (Cruijff)

Elk karakter heeft voor- en nadelen. Om te beginnen heeft iedere karakterstijl verschillende herkenbare kwaliteiten. Deze kwaliteiten hebben invloed op je gedrag in je werk, je relaties en contacten en óók op je uiterlijk en de keuzes die je maakt.

Elke karakterstijl heeft echter ook z’n zwakke punten. Valkuilen die zichtbaar worden wanneer je bijvoorbeeld stress ervaart. Je vertoont dan vanuit je karakter vecht- of vluchtgedrag. Hierdoor verminderd je effectiviteit en motivatie drastisch. Een valkuil hoeft echter geen valkuil te blijven.

Je hebt de vrijheid om te kiezen!

Misschien voelt het soms alsof je, vanwege je karakter, gevangen zit in bepaalde patronen en je weerstanden. Maar je hebt altijd een andere keuze!

Tussen een prikkel en jouw respons bestaat keuzevrijheid met oneindig veel keuzemogelijkheden. Je kunt andere mensen, plaatsen en dingen niet veranderen, maar je kunt wel jezelf veranderen.

Wijsheid om de juiste keuzes te maken

Hoe weet je nu of je de juiste beslissing neemt in de keuzeruimte tussen prikkel en respons? Hoe ontwikkel je je beoordelingsvermogen?

Volgens Stephen Covey zijn wijsheid en beoordelingsvermogen hetzelfde. Dit ontwikkel je door te werken aan zowel je karakter als aan je bekwaamheden. Denk aan je technische vaardigheden, je opgebouwde kennis en expertise en je vermogen om het grotere geheel en de relaties tussen de onderdelen te zien.

Karakter en bekwaamheden versterken elkaar en maken dat je wijze besluiten kunt nemen.

Hoe ontdek je jouw karakterstijlen?

Ik schreef net: “Als je je karakter kent, is het veel makkelijker om te achterhalen waarom je doet wat je doet.” Dat gaat dus om zelfkennis, maar hoe ontwikkel je dat? Iedereen ontwikkelt in z’n leven een bepaalde mate van zelfkennis. Het helpt als je durft te reflecteren, als je eerlijk naar feedback kan kijken, maar je kan ook een karakterstijlenscan laten doen. Dit versnelt het proces van jezelf leren kennen enorm. Dat maakt het als instrument zo effectief, en daarom werk ik er zo graag mee.

‘Nu ik weet wat mijn valkuilen zijn, moet ik er gewoonweg naar handelen.
Anders zou ik met open ogen in een burn-out raken.
Daar help ik echt niemand verder mee!’
(reactie van een directeur na het invullen van een karakterstijlenscan)

Het rapport dat uit een karakterstijlenscan volgt, geeft je inzicht in waarom je bepaalde zaken aanpakt op de manier zoals je dit nu doet. Het laat je daarnaast zien hoe je het beste kunt handelen in verschillende situaties.

Nieuwsgierig geworden hoe jouw karakter in elkaar steekt? Ik vertel je met plezier meer over hoe ik je daarbij kan helpen. Bel of mail mij gerust!