Het nastreven van meesterschap is tegenwoordig essentieel om te kunnen functioneren in de hedendaagse economie. Meesterschap is een mindset. Het vergt inspanning, doorzettingsvermogen, passie en doelbewuste oefening. Kun je het ooit volledig bereiken? Dat lijkt mij vrijwel onmogelijk én juist dat maakt het zowel frustrerend als buitengewoon aantrekkelijk.
Hoe vaak vraag jij jezelf af: ben ik nu aan het leren of ben ik bezig met presteren?
Vaak gaan we helemaal op in onze dagelijkse bezigheden en zijn we het merendeel van onze tijd bezig met het behalen van (omzet)doelstellingen en zijn we ons niet (of onvoldoende) bewust van hoe we de dingen doen die we doen. Hoe vaak stap je eigenlijk uit je comfort zone om te leren om de dagelijkse dingen slimmer, sneller of handiger te doen?
Je geloof is bepalend
De wereldberoemde hoogleraar psychologie Carol Dweck van Stanford University is voor mij een waardevolle bron van inspiratie. Zij doet al bijna veertig jaar onderzoek naar motivatie en prestaties bij kinderen en jongvolwassen. Het belangrijkste uitgangspunt van haar werk is dat datgene wat mensen geloven, bepalend is voor wat zij bereiken. Onze opvattingen over onszelf en over wat wij denken te kunnen zijn bepalend voor de manier waarop wij ervaringen beoordelen en voor de grenzen aan wat wij kunnen bereiken.
Je hoeft niets te bewijzen
Dweck maakt daarbij een onderscheid tussen leer- en prestatiedoelstellingen. Een hoog cijfer halen voor je Frans is een prestatiedoelstelling. Frans willen kunnen spreken, is een leerdoelstelling. ‘Met een leerdoelstelling hoeven leerlingen niet het gevoel te hebben dat ze al goed in iets zijn om vol te houden en te blijven proberen. Het is immers hun doel om te leren, niet om te bewijzen dat ze slim zijn.’ Leerdoelstellingen leveren motivatie om jezelf te blijven verbeteren en te groeien in meesterschap. Gaat het dan vanzelf? Nee…
Meesterschap vraagt inspanning
‘Inspanning is een van de dingen die het leven betekenis geven’, zegt Dweck. ‘Inspanning wil zeggen dat je ergens om geeft, dat iets belangrijk voor je is en dat je bereid bent om ervoor te werken’.
Juist de zaken waar je moeite voor moet doen, leveren je extra voldoening op. Voor mij was het schrijven van mijn boek Puur Meesterwerk een bezigheid die veel tijd en inspanning vergde. Maar omdat het zo belangrijk voor mij was, stond ik daar nauwelijks bij stil. Het schrijven was voor mij vooral een boeiende periode van leren, over mezelf én van de ervaringen van anderen.
In vijf stappen dichter bij meesterschap
Een van de sleutels tot meesterschap is wat Anders Ericsson, hoogleraar psychologie aan de Florida State University, ‘doelbewuste oefening’ noemt – een ‘levenslange periode van inspanning om je prestaties op een specifiek terrein te verbeteren’. Doelbewuste oefening is niet elke dag een paar kilometer rennen of elke ochtend twintig minuten op de piano spelen. Het is veel doelgerichter en, ja, veel intensiever. Wanneer je de volgende vijf stappen volgt wordt je langzaam maar zeker meer meester in jouw vakgebied of activiteit.
- ‘Doelbewuste oefening is een kwestie van variatie aanbrengen in je prestaties, nieuwe doelstellingen formuleren en uit alle macht je best doen om telkens weer net iets verder te komen.’
- Herhalen, herhalen, herhalen. Herhaling is belangrijk. Basketbaltoppers nemen geen tien vrije worpen aan het eind van een teamtraining; ze nemen er duizend.
- Probeer voortdurend kritische feedback te krijgen. Als je niet weet hoe je het doet, weet je ook niet wat je moet verbeteren.
- Stort je vol overgave op datgene waarbij je hulp nodig hebt. ‘Veel mensen werken aan dingen waar ze al goed in zijn’, zegt Ericsson, ‘maar.. diegenen die beter worden, werken aan hun zwakheden.’
- Bereid je erop voor dat het proces mentaal en fysiek uitputtend is. Dat is de reden waarom zo weinig mensen zich erop toeleggen, maar het is ook de reden waarom het werkt.
Geloof er in en zet door!
Vind jij datgene waarin jij wilt groeien absoluut de moeite waard? Ben jij bereid om de prijs en inspanning te leveren die het vraagt? Geloof jij in jouw eigen kunnen? Zet dan door, ook al verklaart jouw omgeving je misschien voor gek. En onthoud dan dat doelbewuste oefening één doel heeft: je prestaties verbeteren.
Volgende keer Groeien in Meesterschap deel 2: generalist of specialist?