Een maand geleden belt Joke* op advies van haar HR manager. Ze loopt op haar tandvlees en worstelt met het stellen van grenzen. ‘Ik wil niet weer Burn-out raken en ik merk dat ik er dicht tegen aan zit. Wij maken elkaar de kop gek in onze organisatie. Helemaal nu richting het einde van het jaar.
Joke is manager bij een commerciële organisatie en wil niets liever dan twee weken echt vrij zijn met haar gezin. Ze ziet op dit moment echt niet hoe dat kan. Er ligt een deadline voor een project op 31 december, die ze naar haar idee nooit voor de kerst krijgt afgerond. Ze voelt zich klem gezet.
Burn-out kost miljarden per jaar
In 2018 hadden bijna 1,3 miljoen Nederlandse werknemers burn-outklachten. De kosten van werkstress gerelateerd verzuim zijn opgelopen tot 2,8 miljard euro per jaar. Dit blijkt uit de factsheet ‘Werkstress’ die TNO in november 2019 presenteerde. Deze factsheet laat zien dat 45% van de werknemers vindt dat er aanvullende maatregelen nodig zijn tegen werkstress. Maar welke maatregelen?
Wat kun je als professional zelf doen?
Wachten tot haar werkgever iets veranderd is voor Joke nu niet de oplossing. Ze ziet duidelijk in dat ze zelf ook een aandeel heeft in de werkstress die zij ervaart. ‘Het is toch vreemd’, vertelt Joke, ‘want het lukt mij wèl om de grenzen voor mijn medewerkers duidelijk te stellen, maar voor mezelf niet. Van mijn eigen leidinggevende hoef ik bovendien geen steun te verwachten. Die vindt het zelfs normaal wanneer iemand op Sinterklaasavond moet overwerken.’
Hulp vragen
Hulp vragen doet Joke van nature niet graag. Maar haar gezondheid én haar gezin beginnen opnieuw last te krijgen van haar werkstress. Wachten met hulp vragen zou pas echt onverstandig zijn. Bij HR vond ze een luisterend oor. Haar grootste valkuil is overal ja tegen zeggen. Ze wil een ander graag helpen en denkt vaak dat ze het zelf sneller kan doen. En neemt zo snel veel te veel hooi op haar vork.
Tijdens ons eerste coachgesprek heb ik haar inzicht in haar karakterstijlen en werkmotivatie gegeven. De eerste belangrijke stap naar verandering. Voor Joke was dat heel verhelderend: ‘Zaken waar ik al een tijd tegenaan loop en ook wel vecht zijn me nu duidelijk, waardoor ik het makkelijk kan laten.’
Naast inzicht, geef ik mensen ook graag praktische handvatten mee. Joke heb ik 5 tips gegeven om makkelijker nee te zeggen.
Zeg jij ook zo snel ja?
Voor je het weet heb je het alweer gezegd. En dat terwijl je eigenlijk nee bedoelde. Je zegt gewoon veel makkelijker ja dan nee.
Ja zeggen levert je veel op, maar soms juist niet. Neem alleen je tijd eens. Tijd die je liever aan iets anders zou besteden. En hoe vaker jij ja zegt, hoe vaker mensen je iets vragen. Dus hoe minder tijd je krijgt voor andere dingen.
Vaker nee zeggen zou je dus veel meer kunnen opleveren. Lekker gaan sporten en niet overwerken. Of meteen beginnen met dat nieuwe project zonder eerst naar die saaie vergadering te moeten.
Ja zeggen terwijl je nee bedoelt, is dus niet echt handig. Niet voor jezelf, want het kan je tijd, energie en geld kosten. Maar het is ook lastig voor een ander. Die denkt dat jouw ja ook echt ja is en krijgt een onduidelijk signaal van jou.
Hier de 5 tips die het NEE zeggen makkelijker maken:
1. Let eens op hoe anderen nee zeggen
Hoe vaak hoor je NEE eigenlijk? Op wat voor manier zegt een ander het? En wat vind je daarvan?
2. Bedenk dat je nee niet persoonlijk bedoeld is
Natuurlijk wil je de ander niet kwetsen of kwaad maken. Dat hoeft ook niet. Je wilt stevig op je eigen voeten staan, niet op de tenen van een ander. Je blijft vriendelijk maar beslist en zegt nee als jij nee bedoelt.
3. Wacht even voor je ja of nee zegt
Soms heb je al ja gezegd voor je het in de gaten hebt. Vraag je voortaan eerst bewust af: wil ik dit echt? Als ik hier ja tegen zeg, waar zeg ik dan nee tegen? Wat kost mijn ja en wat levert het mij op?
Kun je zo snel de gevolgen van je ja of nee niet overzien, vraag dan bedenktijd. En na die bedenktijd mag je nog steeds nee zeggen!
4. Zeg iets anders
‘Nee’ klinkt niet leuk. Vind je het een vervelend woord zeg dan bijvoorbeeld: ‘Het spijt me, maar dan kan ik niet’. En blijf daarbij. Je hoeft niet altijd toe te lichten waarom je niet kunt. Je kunt niet, punt!
5. Oefen met nee zeggen
Oefening baart kunst. Veel mensen zullen je waarderen om je duidelijkheid en het geeft jou ruimte om dingen te doen die je echt belangrijk vindt.
Herken jij jezelf in het verhaal van Joke? Heb jij ook moeite met nee zeggen én ben jij nieuwsgierig hoe het zit met jouw werkmotivatie en karakterstijlen? Kom er eenvoudig achter via een karakterstijlenscan. Neem bij interesse of vragen contact met mij op.
* In verband met de privacy zijn de namen in dit artikel gefingeerd
Het liefst zou Sabine de volgende dag een blik verf en een kwast meenemen om die vreselijke grijze muur om te toveren in lichtgroen. Een kleur die iets heel anders in haar wakker maakt. En ze wil een paar mooie natuurfoto’s ophangen die haar inspireren. Misschien kan ze zelfs een paar planten meenemen.
