Stel, je komt vast te zitten in de trein of een file, terwijl je op weg bent naar een super belangrijke afspraak. Of je hebt net jouw nieuwe auto geparkeerd en recht voor je neus rijdt een onbenul er een fikse deuk in. Breekt bij jou dan het klamme zweet uit of blijf jij juist heel relaxed?
Beide situaties heb ik, Irene, wel eens meegemaakt. Ik kan je eerlijk vertellen dat mijn eerste primaire reactie allesbehalve relaxed was. Gelukkig kon ik, na het uiten van enkele (niet voor herhaling vatbare) verwensingen, snel schakelen. Even helder nadenken én vervolgens over gaan tot actie.
Ik heb het hier over het metaprogramma ‘voelen-keuze-denken’. We noemen dit ook wel de stress reactie of emotionele stress respons. Dit “stress”-metaprogramma geeft een indicatie over hoe mensen omgaan met pech en tegenvallers in het leven.
Wat zijn de kenmerken?
In een moeilijke situatie kunnen mensen op 3 verschillende manieren reageren:
- Emotioneel, door te voelen
- Keuze
- Rationeel, door te denken
1. Overmand door emoties
In stressvolle situaties voeren emoties de boventoon bij personen met dit metaprogramma. Je kunt de emoties herkennen aan de lichaamshouding, gespannen of teneergeslagen; het is hoorbaar in de stem. Je hoort vaak de paniek of de boosheid en irritaties. De reacties komen rechtstreeks uit het hart. Het voordeel is dat direct duidelijk is wat het belang van de persoon is. Nadeel is dat zij zo beheerst worden door hun emoties dat ze daardoor niet adequaat voor zichzelf of anderen kunnen opkomen. In het extreme zijn ze onvoorspelbaar en ongecontroleerd.
2. Kunnen kiezen
Deze personen kunnen snel schakelen tussen emotioneel en rationeel. Emoties ervaren ze wel degelijk en ze laten hun gevoelens ook zien en horen in een moeilijke situatie. Maar ze zijn ook in staat om de situatie ‘van een afstandje’ te beschouwen. Ze kunnen zich dissociëren en terugkeren naar een meer stabiele innerlijke toestand om van daaruit na te denken.
3. ‘Keep it cool babe’
Bij personen met dit metaprogramma staat het denken juist voorop. Zij zullen meer afstandelijk reageren in moeilijke situaties. Zij vinden het belangrijk om het hoofd koel te houden om helder te kunnen denken. Liefst onder alle omstandigheden. Hierdoor kunnen zij overkomen als een koele kikker, want zij geven geen blijk van emoties. En lijken geen oog te hebben voor het belang van anderen. In situaties waarin het onhandig is om emotioneel te reageren zijn zij bijzonder sterk. Zij kunnen zicht houden op de problemen zonder dat ze overmand worden door emoties.
Hoe herken je dit programma?
Om dit metaprogramma bij een ander te achterhalen kun je de volgende vraag stellen:
Vertel me eens over een eenmalige gebeurtenis die je problemen gaf?
Let vooral op de non-verbale communicatie wanneer mensen antwoorden! Dat bepaalt voor 55% de communicatie. De letterlijke woorden geven slechts 7% van het werkelijke antwoord weer. Ook de manier hoe iemand iets zegt geeft, de tonaliteit, je meer informatie.
Keep watching
Weet dat mensen voortdurend hun metaprogramma’s aan je onthullen. Je hoeft alleen maar regelmatig te observeren. Dan ga je vanzelf hun voorkeuren herkennen. Zeker in stressvolle situaties!
Tot slot een tip
Misschien vraag je jezelf bij tegenslag wel eens af: ‘Waarom moet mij dit nu weer overkomen?’. Stel jezelf in moeilijke situaties liever de vraag: ‘Hoe kan ik dit nu slim oplossen?’. Dan kom je in een heel andere modus, die van creativiteit, en krijg je andere resultaten.
Nieuwsgierig naar meer toepassingen van metaprogramma’s? Wil jij leren hoe jij jezelf en anderen nog beter kunt motiveren? Wil jij ontdekken wat jouw voorkeursstijlen zijn voor denken en handelen? Kijk dan hier voor meer informatie over onze NLP Business opleidingen. Eerst vrijblijvend kennismaken met NLP? Meld je dan hier aan voor een gratis NLP introductiemiddag. De eerst volgende is a.s vrijdag 9 mei in Zwolle.
